|
|
|
|
ΔΥΟ γεγόνασι μεταθέσεις βίων ἐπιφανεῖς ἐκ τοῦ παντὸς αἰῶνος͵ αἳ καὶ δύο διαθῆκαι καλοῦνται καὶ σεισμοὶ γῆς͵ διὰ τὸ τοῦ πράγματος περιβόητον· ἡ μὲν ἀπὸ τῶν εἰδώλων ἐπὶ τὸν νόμον͵ ἡ δὲ ἀπὸ τοῦ νόμου πρὸς τὸ εὐαγγέλιον. καὶ τρίτον σεισμὸν εὐαγγελιζόμεθα͵ τὴν ἐντεῦθεν ἐπὶ τὰ ἐκεῖσε μετάστασιν͵ τὰ μηκέτι κινούμενα͵ μηδὲ σαλευόμενα. ταὐτὸν δὲ αἱ δύο διαθῆκαι πεπόνθασι. τί τοῦτο; οὐκ ἀθρόως μετεκινήθησαν͵ οὐδὲ ὁμοῦ τῇ πρώτῃ κινήσει τῆς ἐγχειρήσεως. τίνος ἕνεκα; εἰδέναι γὰρ ἀναγκαῖον. ἵνα μὴ βιασθῶμεν͵ ἀλλὰ πεισθῶμεν. τὸ μὲν γὰρ ἀκούσιον οὐδὲ μόνιμον· ὥσπερ ἃ βίᾳ κατέχεται τῶν ῥευμάτων ἢ τῶν φυτῶν· τὸ δὲ ἑκούσιον μονιμώτερόν τε καὶ ἀσφαλέστερον. καὶ τὸ μὲν τοῦ βιασαμένου͵ τὸ δὲ ἡμέτερον· καὶ τὸ μὲν ἐπιεικείας θεοῦ͵ τὸ δὲ τυραννικῆς ἐξουσίας. οὔκουν ᾤετο δεῖν ἄκοντας εὖ ποιεῖν͵ ἀλλ΄ ἑκόντας εὐεργετεῖν. διὰ τοῦτο παιδαγωγικῶς τε καὶ ἰατρικῶς τὸ μὲν ὑφαιρεῖ τῶν πατρίων͵ τὸ δὲ συγχωρεῖ͵ μικρόν τι τῶν πρὸς ἡδονὴν ἐνδιδούς· ὥσπερ οἱ ἰατροὶ τοῖς ἀρρωστοῦσιν͵ ἵνα ἡ φαρμακεία παραδεχθῇ διὰ τῆς τέχνης φαρματτομένη τοῖς χρηστοτέροις. οὐ γὰρ ῥᾴστη τῶν ἐν ἔθει καὶ τῷ μακρῷ χρόνῳ τετιμημένων ἡ μετάθεσις. λέγω δὲ τί; ἡ πρώτη τὰ εἴδωλα περικόψασα τὰς θυσίας συνεχώρησεν· ἡ δευτέρα τὰς θυσίας περιελοῦσα τὴν περιτομὴν οὐκ ἐκώλυσεν· εἶτα ὡς ἅπαξ ἐδέξαντο τὴν ὑφαίρεσιν͵ καὶ τὸ συγχωρηθὲν συνεχώρησαν· οἱ μὲν τὰς θυσίας͵ οἱ δὲ τὴν περιτομήν· καὶ γεγόνασιν͵ ἀντὶ μὲν ἐθνῶν͵ Ἰουδαῖοι· ἀντὶ δὲ τούτων͵ Χριστιανοί͵ ταῖς κατὰ μέρος μεταθέσεσι κλαπέντες ἐπὶ τὸ εὐαγγέλιον. πειθέτω σὲ τοῦτο Παῦλος͵ ἐκ τοῦ περιτέμνειν καὶ ἁγνίζεσθαι προελθὼν ἐπὶ τὸ λέγειν· Ἐγὼ δέ͵ ἀδελφοί͵ εἰ περιτομὴν κηρύσσω͵ τί ἔτι διώκομαι; ἐκεῖνο τῆς οἰκονομίας͵ τοῦτο τῆς τελειότητος. Τούτῳ τὸ τῆς θεολογίας εἰκάζειν ἔχω͵ πλὴν ὅσον ἐκ τῶν ἐναντίων. ἐκεῖ μὲν γὰρ ἐκ τῶν ὑφαιρέσεων ἡ μετάθεσις· ἐνταῦθα δὲ διὰ τῶν προσθηκῶν ἡ τελείωσις. ἔχει γὰρ οὕτως. ἐκήρυσσε φανερῶς ἡ παλαιὰ τὸν Πατέρα͵ τὸν Υἱὸν ἀμυδρότερον. ἐφανέρωσεν ἡ καινὴ τὸν Υἱόν͵ ὑπέδειξε τοῦ Πνεύματος τὴν θεότητα. ἐμπολιτεύεται νῦν τὸ Πνεῦμα͵ σαφεστέραν ἡμῖν παρέχον τὴν ἑαυτοῦ δήλωσιν. οὐ γὰρ ἦν ἀσφαλές͵ μήπω τῆς τοῦ Πατρὸς θεότητος ὁμολογηθείσης͵ τὸν Υἱὸν ἐκδήλως κηρύττεσθαι· μηδὲ τῆς τοῦ Υἱοῦ παραδεχθείσης͵ τὸ Πνεῦμα τὸ ἅγιον͵ ἵν΄ εἴπω τι καὶ τολμηρότερον͵ ἐπιφορτίζεσθαι· μὴ καθάπερ τροφῇ τῇ ὑπὲρ δύναμιν βαρηθέντες καὶ ἡλιακῷ φωτὶ σαθροτέραν ἔτι προσβαλόντες τὴν ὄψιν καὶ εἰς τὸ κατὰ δύναμιν κινδυνεύσωσι· ταῖς δὲ κατὰ μέρος προσθήκαις͵ καί͵ ὡς εἶπε Δαβίδ͵ ἀναβάσεσι͵ καὶ ἐκ δόξης εἰς δόξαν προόδοις καὶ προκοπαῖς͵ τὸ τῆς Τριάδος φῶς ἐκλάμψῃ τοῖς λαμπροτέροις. διὰ ταύτην͵ οἶμαι͵ τὴν αἰτίαν καὶ τοῖς μαθηταῖς κατὰ μέρος ἐπιδημεῖ͵ τῇ τῶν δεχομένων δυνάμει παραμετρούμενον͵ ἐν ἀρχῇ τοῦ εὐαγγελίου͵ μετὰ τὸ πάθος͵ μετὰ τὴν ἄνοδον͵ τὰς δυνάμεις ἐπιτελοῦν͵ ἐκφυσώμενον͵ ἐν γλώσσαις πυρίναις φαινόμενον. καὶ ὑπὸ Ἰησοῦ κατ΄ ὀλίγον ἐκφαίνεται͵ ὡς ἐπιστήσεις καὶ αὐτὸς ἐντυγχάνων ἐπιμελέστερον· Ἐρωτήσω͵ φησί͵ τὸν πατέρα καὶ ἄλλον παράκλητον πέμψει ὑμῖν͵ τὸ Πνεῦμα τῆς ἀληθείας· ἵνα μὴ ἀντίθεος εἶναι δόξῃ τις͵ καὶ ὡς ἀπ΄ ἄλλης τινὸς ἐξουσίας ποεῖσθαι τοὺς λόγους. εἶτα͵ Πέμψει μέν͵ ἐν δὲ τῷ ὀνόματί μου. τὸ Ἐρωτήσω παρείς͵ τὸ Πέμψει τετήρηκεν. εἶτα͵ Πέμψω͵ τὸ οἰκεῖον ἀξίωμα· εἶτα͵ ῞Ηξει͵ ἡ τοῦ Πνεύματος ἐξουσία.
Ἅγιος Γρηγόριος : σελίδα περιεχομένων
Μυστικοὶ τῆς Ὀρθοδοξίας : Ἀρχικὴ Σελίδα Περιεχομένων url : www.ellopos.gr/mystics/default.asp
Πρβλ. Ἀποφθέγματα τῶν Πατέρων στὰ Νέα Ἑλληνικά
