Σελ 7
Εἰ γὰρ δικαιοσύνη ἐστὶν ἡ τοῦ ἴσου κατ΄ ἀξίαν ἑκάστῳ διανέμησις͵ βασιλεία δὲ ἔννομός ἐστιν ἐπιστασία͵ ἄρα ταὐτὸν τῇ βασιλείᾳ ἡ δικαιοσύνη͵ δι΄ ἦς͵ ὡς τέλους͵ ὁδεύειν τοῖς βουλομένοις ἐστὶν εὐμαρές͵ ὡς πρὸς ἀρχὴν τὴν βασιλείαν· δικαιοσύνη γάρ ἐστι βασιλεία ἐνεργουμένη καὶ βασιλεία ἐστὶ δικαιοσύνη δι΄ ἔργων κεκυρωμένη· τὸ γὰρ ἐννόμως ἐπιστατεῖν τοῖς οὖσι διανέμειν ἐστὶν ἑκάστῳ τὰ πρὸς ἀξίαν καὶ τὸ διανέμειν ἑκάστῳ τὰ πρὸς ἀξίαν ἔννομός ἐστι τῶν ὄντων ἐπιστασία. Οὐκοῦν οὐδὲν τῆς κατὰ νοῦν τῆς ἁγίας γραφῆς ὁμαλότητος ἡ κατὰ τὴν λέξιν διαφορὰ παρεσάλευσεν͵ παρὰ τοῖς σοφοῖς δηλαδὴ τῶν θείων νοήμοσιν. Εἰ δὲ καὶ καθ΄ ἕτερον βούλοιτό τις ἐκδέχεσθαι τρόπον τήν τε ζήτησιν καὶ ἐρεύνησιν͵ καὶ τὴν ἐκζήτησιν καὶ τὴν ἐξερεύνησιν͵ εὑρήσει τὴν μὲν ζήτησιν καὶ τὴν ἐκζήτησιν περὶ τὸν νοῦν κινουμένας͵ τὴν δὲ ἐρεύνησιν καὶ τὴν ἐξερεύνησιν περὶ τὸν λόγον. Ζητεῖ γὰρ φυσικῶς ὁ νοῦς͵ ἐρευνᾷ δὲ κατὰ φύσιν ὁ λόγος. Ζήτησις γάρ ἐστιν͵ ἵν΄ ὡς ἐν ὅρῳ περιλαβὼν εἴπω͵ ἁπλῆ τοῦ νοὸς πρός τι γνωστὸν μετ΄ ἐφέσεως κίνησις· ἐρεύνησις δέ ἐστιν ἁπλῆ τοῦ λόγου περί τι γνωστὸν μετά τινος ἐννοίας διάκρισις· ἐκζήτησις δέ ἐστιν ἡ κατ΄ ἐπιστήμην τοῦ νοὸς γνωστικὴ πρός τι γνωστὸν μετὰ ποιᾶς͵ ἤγουν τοιᾶσδε͵ ἐφέσεως κίνησις· ἐξερεύνησις δέ ἐστιν ἡ τοῦ λόγου κατ΄ ἐνέργειαν περί τι γνωστὸν μετὰ ποιᾶς͵ ἤγουν τοιᾶσδε͵ ἐννοίας διάκρισις· οὕστινας ὅρους ἐπὶ τὰ θεῖα μεταφέροντες͵ φαμὲν ὅτι ζήτησίς ἐστιν ἡ τοῦ νοῦ πρώτη τε καὶ ἁπλῆ πρὸς τὴν ἰδίαν αἰτίαν μετ΄ ἐφέσεως κίνησις͵ ἐρεύνησις δέ ἐστιν ἡ πρώτη τε καὶ ἁπλῆ τοῦ λόγου περὶ τὴν ἰδίαν αἰτίαν μετά τινος ἐννοίας διάκρισις͵ ἐκζήτησις δὲ πάλιν ἐστὶν ἡ τοῦ νοῦ κατ΄ ἐπιστήμην γνωστικὴ πρὸς τὴν ἰδίαν αἰτίαν μετά τινος ζεούσης ἐφέσεως κίνησις͵ ἐξερεύνησις δέ ἐστιν ἡ τοῦ λόγου κατ΄ ἐνέργειαν τῶν ἀρετῶν περὶ τὴν ἰδίαν αἰτίαν μετά τινος ἔμφρονος καὶ σοφῆς ἐννοίας γινομένη διάκρισις. Οὐκοῦν καὶ οἱ ἅγιοι προφῆται͵ περὶ τῆς σωτηρίας τῶν ψυχῶν ἐκζητήσαντές τε καὶ ἐξερευνήσαντες͵ διάπυρον εἶχον καὶ ζέουσαν μετ΄ ἐπιστήμης καὶ γνώσεως πρὸς τὸν θεὸν τὴν τοῦ νοῦ κατ΄ ἔφεσιν κίνησιν καὶ ἔμφρονα καὶ σοφὴν τὴν τοῦ λόγου κατὰ τὴν ἐνέργειαν τῶν θείων διάκρισιν· οὓς οἱ μιμούμενοι μετὰ γνώσεως καὶ ἐπιστήμης τὴν τῶν ψυχῶν ἐκζητοῦσι σωτηρίαν καὶ μετὰ φρονήσεως καὶ σοφίας ἐξερευνῶντες μετέρχονται τὴν ἐν τοῖς θείοις ἔργοις διάκρισιν.
Ἅγιος Mάξιμος : σελίδα περιεχομένων
Μυστικοὶ τῆς Ὀρθοδοξίας : Ἀρχικὴ Σελίδα Περιεχομένων url : www.ellopos.gr/mystics/default.asp
Πρβλ. Ἀποφθέγματα τῶν Πατέρων στὰ Νέα Ἑλληνικά