url : https://www.ellopos.gr/papaioannou.asp
Έτσι η φύση είναι συνάρτηση της ιστορίας. Ακόμη περισσότερο: δεν είναι στην ένωση με τη φύση ως τέτοια, αλλά στο ελεύθερο έργο «όλων και του καθένα» που βρίσκεται το «ύψιστο συμφέρον» του λόγου. Ομοίως η «νέα θρησκεία» που ευχόταν ο Χέγκελ δεν έχει τίποτε το κοινό με τον ρομαντικό μύθο της φύσης. Η εγγύτητα αυτού του «ελεύθερου λαού» που αναβιβάστηκε σε μοναδικό πραγματικό όχημα του ζώντος Πνεύματος, επιτρέπει στον Χέγκελ να ελπίζει ότι «το Πνεύμα θα τολμήσει να επαναφέρει την πρωταρχική (= ελληνική) ενότητα με τον εαυτό του σε μια νέα θρησκεία». Αυτή η ελπίδα, λέει, δεν έχει τίποτε το ουτοπικό «γιατί υπάρχει στην πραγματικότητα ένας ελεύθερος λαός και γιατί ο λόγος ξαναβρήκε την πραγματικότητά του με τη μορφή μιας συγκεκριμένης κοινότητας (sittliche Geist[26]) και αυτή θα μπορεί να είναι αρκετά τολμηρή ώστε να δημιουργήσει το δικό της θρησκευτικό σχήμα στον ίδιο της το χώρο και με την ίδια της τη μεγαλοσύνη»[27]...
Γνωρίζουμε αυτόν τον «ελεύθερο λαό» που «με την ίδια του τη μεγαλοσύνη» θέλησε να κατάσχει το ιερό στέμμα και το Άγιο Δισκοπότηρο.[28] Αλλά ποια θα μπορούσε να είναι αυτή η «καινούργια θρησκεία» αν όχι το εγελιανό πανδαιμόνιο της ιστορίας; Ο «ελεύθερος λαός», ταυτισμένος με τη θεά Λογική, θα έπρεπε να λάβει το άγιο χρίσμα από τα χέρια της φιλοσοφίας, της μόνης ικανής, λέει ο Χέγκελ, να προφέρει τις «μαγικές λέξεις» που θα αποκάλυπταν τη «μεγάλη αναγκαιότητα» της ιστορίας μέσα στην οποία οι μάζες είχαν «τυφλά» παρασυρθεί. Μόνο η φιλοσοφία θα μπορούσε να διαχειριστεί «τη γνώση της απόλυτης αναγκαιότητας που διαπλάθει τον κόσμο», γιατί μόνη η φιλοσοφία είναι ικανή «να αναλάβει και ταυτόχρονα να υψωθεί πάνω από τη δύναμη του πόνου και της αντίθεσης που κυριάρχησε στον κόσμο για δύο χιλιάδες χρόνια»...
