ΤΟ ΒΙΟ-ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ
(Ἀποσπάσματα τῆς πρώτης μορφῆς)
| Περιεχόμενα |
Ο ΜΑΝΟΥΗΛ Παλαιολόγος μάθαινε στὸ παιδί του ὅτι “κανείς δὲν βρίσκεται σὲ ἀπόγνωση, παρὰ μόνο ὅποιος νομίζει ὅτι τοῦ ταιριάζει νὰ βρίσκεται σὲ ἀπόγνωση”.[649] Ἡ ἀνώτερη ἀνάμεσα στὶς δυτικόστροφες ἡγεσίες τῆς Ρωσίας, ἐκείνη ποὺ δὲν προέτασσε ὠμὴ δύναμη ἀλλὰ θαύμαζε τὸν Βασίλη Μπουσλάγιεφ καὶ τοὺς ἥρωες τοῦ Κιέβου, ζήτησε τὴν λογιστικὴ πειθαρχία ὡς ὄργανο ἀντίστασης στὴν διάλυση τῆς ψυχῆς ποὺ συμβαίνει ὅταν κάποιος ζεῖ ὡς ἐὰν ὁ Θεὸς εἶχε χαθεῖ καὶ τὸν εἶχε ἐγκαταλείψει. Προσλαμβάνοντας τὴν αὐταπάτη καὶ τὴν ἀπόγνωση ὡς λογιστικὸ / πειθαρχικὸ πρόβλημα, ἀναζήτησε θεραπεία στὸν λατινόφωνο μηχανολογισμό, δηλαδὴ σὲ ‘πνευματικὸ’ κνοῦτο. Ἡ ἀπουσία μιᾶς πειθαρχίας ἔκανε τὴν Ρωσία νὰ νοιώθει ὑστέρηση, ἀπουσία γιὰ τὴν ὁποία ὁ Ντοστογιέφσκυ ἔλεγε, “ὄχι παραλογισμός, ἀλλὰ ἔλλειψη λογικοῦ”.[650]
“Ἐμεῖς οἱ Ρῶσοι εἴμαστε, ὅπως εἶναι γνωστό, ἀνίκανοι νὰ μισήσουμε γιὰ πολὺ καιρό. Κι’ αὐτὸ τὸ χαρακτηριστικὸ τὸ περιφρονήσαμε γιὰ πολὺ καιρὸ καὶ μὲ περίεργο τρόπο στὸν τόπο μας. Οἱ Ρῶσοι δὲν ξέρουν νὰ μισοῦν οὔτε στὰ σοβαρὰ οὔτε γιὰ πολὺ καιρό, ὄχι μονάχα τοὺς ἀνθρώπους, ἀλλὰ καὶ τὰ βίτσια, τὰ σκοτάδια τῆς βαρβαρότητας, τὸν δεσποτισμό, τὸν σκοταδισμὸ καὶ ὅλες τὶς μορφὲς τοῦ ἀντιδραστικοῦ πνεύματος”.[651]
[649] Μανουὴλ Β’ Παλαιολόγος, Περὶ
ἀρετῆς καὶ ἀγαθοῦ ἄρχοντος πρὸς τὸν υἱὸν αὐτοῦ Ἰωάννην, λόγος Ϛ’, PG
156.492.
[650] Ντοστογιέφσκυ, Τὸ ἡμερολόγιο ἑνὸς συγγραφέα, ὅ.π., σ. 6.
[651] Ντοστογιέφσκυ, ὅ.π., σ. 47.
