ΤΟ ΒΙΟ-ΜΗΧΑΝΙΚΟ ΠΡΟΤΑΓΜΑ
(Ἀποσπάσματα τῆς πρώτης μορφῆς)
| Περιεχόμενα |
Ο ΘΑΝΑΤΟΣ δὲν εἶναι τρόπος μὲ τὸν ὁποῖο ἡ ψυχὴ μεταβαίνει στὴν ἀθανασία. Δευτερευόντως διάβαση, πρωταρχικὰ θεία συγκατάβαση καὶ στὴν οὐσία διάβολος τῆς ζωῆς καὶ τοῦ Θεοῦ, ὁ θάνατος εἶναι γεννημένος στὴν ἀποθηρίωση τοῦ ἀνθρώπου, εἰκονιζόμενος ἐπίσης στοὺς διαχωρισμοὺς καὶ διαλύσεις ποὺ συμβαίνουν στὴν διάρκεια τοῦ βίου αὐτοῦ, στὴν πιὸ ἁπλὴ ἀσθένεια ἢ στὴν ματαίωση σκοπῶν καὶ ἐπιθυμιῶν, μετατρέποντας ὅλο τὸν βίο σὲ σύμβολο τοῦ παραλογισμοῦ τῆς ἀρχικῆς ξένωσης. Ἡ ἀθανασία τῆς ψυχῆς ἀπὸ μόνη της ἁπλῶς κλειδώνει τὸ σύμβολο αὐτὸ ὡς μηδέν, στὴν ἀπειρία τῆς φρίκης, ὅπου δημιουργεῖται ἡ αἰώνια κόλαση. Στὸν βιολογικὸ θάνατο ὁ ἄνθρωπος βιώνει μὲ πληρότητα τὴν πρωταρχικὴ ὑπέρχρονη ὑπαρξιακὴ ἐπιλογή του. “Πρέπει ὁλοένα νὰ βυθίζομαι στὰ νερὰ τῆς ἀμφιβολίας”,[200] ἐξομολογεῖται ὁ Βίτγκενστάιν, καὶ δὲν εἶναι μόνο οὔτε κυρίως λογιστικὴ ἀμφιβολία. Ἔτσι ἀναγνωρίζει κανεὶς τὸ μέγεθος τῆς δικῆς του προσωπικῆς μοναδικῆς πτώσης, ἐπιστρέφοντας ἤδη καὶ καταλαβαίνοντας Ποιὸς ἀσχολεῖται μαζί του.
“Ὅπου ἀγαπᾷ τις, ἐκεῖθεν βοηθεῖται καὶ ἐκεῖθεν βαρεῖται”, εἰδοποιεῖ ὁ Μακάριος.[201] Ἡ ἀπελευθέρωση ποὺ χαρίζεται μέσα ἀπὸ τὴν βάπτιση στοὺς ‘μερικοὺς’ θανάτους, “ἀποσπῶντας τὴν ψυχὴ ἀπὸ τοὺς δεσμοὺς τῆς ὕλης, ἀπὸ τὴν ἀπάτη τοῦ κόσμου καὶ τὰ πάθη τῆς ἀτιμίας”,[202] καθαρίζοντάς την ἀπὸ τὴν δειλία, τὸ μῖσος, τὴν πονηριά, τὴν δουλεία καὶ κάθε ἔμπρακτη ἀπιστία κλίσεων καὶ τάσεων νοημοσύνης τεχνητῆς, τυφλῆς γιὰ τὸν Λόγο, εἶναι ὁ Σταυρὸς τοῦ θεούμενου ἀνθρώπου, οἱ ὠδῖνες μὲ τὶς ὁποῖες ἔρχεται στὴ ζωὴ αὐτή, μέσα τους μεγαλώνοντας γιὰ νὰ γεννηθεῖ στὴν ἄλλη ζωή. Ἀποβάλλοντας τὴν ἀκοινώνητη αὐθαιρεσία ἡ ψυχὴ δίνει νόημα στὴν ἀφθαρσία τοῦ σώματος, στὴν ἀνακαινισμένη κτίση, μὲ τέλειες ὅλες τὶς σχέσεις Φιλίας ποὺ ἤδη στὴν ζωὴ αὐτὴ δημιουργεῖ ὁ Λόγος. Ἡ βάπτιση καὶ μετάθεση, κάθαρση, μεταστροφὴ ἢ μετάνοια εἶναι ἡ μελέτη θανάτου, τὴν ὁποία ὁ Σμέμαν ἀδίκως διαβάλλει ὡς ἀπαξιωτικὴ τοῦ βίου, καὶ ἡ ὁποία, ὅπως εἶναι γνωστό, δὲν ὑπάρχει μόνο στὸν Πλάτωνα, ἀλλὰ καὶ στὴν Βίβλο καὶ στὴν ἑπόμενη πατερικὴ γραμματεία.
[200] Βίτγκενστάιν, Γλῶσσα,
Μαγεία, Τελετουργία, μτφρ. Κ. Κωβαῖος, Ἀθήνα 1990, σ. 25.
[201] Μακάριος, Λόγος μη’.
[202] Μακάριος, Λόγος νδ’.
