Λ. Ντυμόν, Ἡ ἐργαλειοποίηση τῆς γνώσης
Ποιός ὅμως ἔχει καθορίσει τὴν ταυτότητα τοῦ καθενὸς κλάδου στοὺς ὁποίους ἔχουν μοιραστεῖ οἱ συνιστῶσες τοῦ κόσμου; Ἡ ἀπάντηση φαίνεται νὰ εἶναι ὅτι ἡ ἐργαλειακὴ ἄποψη στάθηκε ἀποφασιστική. Παράλληλα εἴχαμε τὴν εὐκαιρία νὰ παρατηρήσουμε τὴν ἀκραία καὶ ἐντυπωσιακὴ ἀδυναμία τῆς ἔννοιας τοῦ “ὅλου” στὴ φιλοσοφικὴ σκέψη.
Κατὰ δεύτερο λόγο, τὰ “πεδία” ἐπὶ τῶν ὁποίων ἡ γνώση καὶ ἡ πρόοδος συγκεντρώνονται, παραμένουν “ὁμοιογενῆ” σὲ ὅλη τους τὴν ἔκταση. Ὅλα τὰ ἀνασκοπούμενα φαινόμενα εἶναι τῆς αὐτῆς φύσης, τῆς αὐτῆς σειρᾶς καὶ εἶναι οὐσιωδῶς ἁπλά. Τὸ παράδειγμα ποὺ ταιριάζει ἐδῶ εἶναι τὸ μοντέλο τῆς ὁμοιόμορφης εὐθείας γραμμικῆς κίνησης τοῦ Γαλιλαίου: ἕνα καὶ μοναδικὸ ὑλικὸ σημεῖο ποὺ κινεῖται σὲ κενὸ χῶρο. Κατὰ συνέπεια, τὰ πεδία ἔχουν τὴν τάση νὰ διασπῶνται ὅταν ἡ ἀνάπτυξη τῆς ἐπιστήμης φανερώνει ἑτερογένεια (ἐργαλειακή).
Πρβλ.: Ντυμόν, Προτεσταντισμός και ατομικισμός * Το βιο-μηχανικό πρόταγμα * Ἀρέντ, Ἡ πλάνη ὡς ἐπιστήμη * Μάμφορντ, Ἡ μηχανοποίηση τῶν ἐπιστημῶν * Καστοριάδης, Ἔγκλειστοι τοῦ ἐπιστημονικοῦ σπηλαίου...
