Λ. Ντυμόν, Ἡ ἐργαλειοποίηση τῆς γνώσης
Δοκίμια γιὰ τὸν ἀτομικισμό (μτφρ. Μπάμπης Λυκούδης, Ἀθήνα 1988, ἀποσπάσματα ἀπὸ τὶς σελ. 301-3)
Μποροῦμε νὰ θεωρήσουμε τὸ σύγχρονο μόρφωμα [τῆς γνώσης] σὰν ἀπόρροια τῆς διάρρηξης τῆς σχέσης ἀξίας μεταξὺ ὅλου καὶ στοιχείου. Τὸ ὅλο ἔγινε σωρός. Κάτι σὰν σάκκος γεμάτος μπίλιες ποὺ διαλύεται: οἱ μπίλιες κυλοῦν πρὸς ὅλες τὶς κατευθύνσεις... Τὸ γεγονὸς εἶναι ὅτι ὁ ἀντικειμενικὸς κόσμος συγκροτεῖται ἀπὸ χωριστὲς ὀντότητες ἢ ἀπὸ ὑποστάσεις κατ' εἰκόνα τοῦ ἀτομικοῦ ὑποκειμένου, καθὼς καὶ ὅτι οἱ μεταξύ τους σχέσεις ποὺ παρέχει ἡ ἐμπειρία θεωροῦνται σὰν ἐξωτερικὲς πρὸς αὐτές...
Κάπως καλύτερη εἰκόνα θὰ ἦταν ἐκείνη ἑνὸς πολυδιάστατου συμπαγοῦς ὄγκου ποὺ διαρηγνύεται σὲ ἕνα πλῆθος διακεκριμένων καὶ ὀρθογώνιων ἐπιφανειῶν, πεδία ποὺ μόνο ἐπίπεδες, εὐθυγραμμικὲς μορφὲς ἢ σχέσεις μποροῦν νὰ ἀποδεχτοῦν. Τὰ πεδία αὐτὰ ἔχουν, νομίζω, τρία χαρακτηριστικά: εἶναι ἀπολύτως διαχωρισμένα μεταξύ τους καὶ ἀνεξάρτητα, εἶναι ὁμόλογα τὸ ἕνα στὸ ἄλλο, καὶ τὸ καθένα τους εἶναι ὁμοιογενὲς σὲ ὅλη του τὴν ἔκταση...
Πρβλ.: Ντυμόν, Προτεσταντισμός και ατομικισμός * Το βιο-μηχανικό πρόταγμα * Ἀρέντ, Ἡ πλάνη ὡς ἐπιστήμη * Μάμφορντ, Ἡ μηχανοποίηση τῶν ἐπιστημῶν * Καστοριάδης, Ἔγκλειστοι τοῦ ἐπιστημονικοῦ σπηλαίου...
